The Age of Unreason?

The Age of Unreason?

DRAFT 4.0

31 december 2023

Ik kom op deze titel en herinner me dat het onder andere van Charles Handy is: “The Age of Unreason” roept individuen en organisaties op om verandering en complexiteit te omarmen. Het benadrukt de noodzaak van flexibiliteit, aanpassingsvermogen en een proactieve benadering van persoonlijke en organisatorische ontwikkeling in een steeds veranderende wereld. Maar ik laat dat voor wat het is.

Er is iets met ratio. We hebben ontdekt dat het model van de mens als rationeel wezen met emoties niet voldoet. Steeds meer gaan we uit van de mens als een emotioneel wezen. Het ratio-experiment dat we begonnen zijn met de Renaissance volgde op de Middeleeuwen (hoewel de Arabieren een bloeiperiode doormaakten tijden onze donkere tijden), die op hun beurt volgden op de Grieken en de Romeinen. Maxim Februari stelt dat we nu niet verder komen met rationeel denken. Hij beweert dat de ratio van een rekenmachine niet toereikend is in een wereld van waanzin van wereldleiders, disruptieve krachten in politiek en economie, en de ontembare natuur. Hij pleit voor een alternatieve wijze van kennisverwerving, zoals intuïtie en spiritualiteit. “Verbeelding in plaats van ratio en reductionisme.” Meer denken als de natuur; bijvoorbeeld een zwerm vogels. AI is geen nabootsing van menselijke intelligentie; dat is iets heel anders. Wij denken ook met ons lichaam (Februari, 2023).

Ik vind het allemaal moeilijk, want het kan volgens mij ook leiden tot waanzin en ons terugbrengen naar een nieuwe Middeleeuwen. Maar wie weet is er iets dat ons verder brengt. Het artikel van Jonah Falke stemt echter niet tot optimisme. Ze gaat een avond op stap met de politie in Amsterdam Zuidoost. De hoofdmoot van het werk is langsgaan bij mensen met ‘onbegrepen gedrag’. Meestal gaat het om mannen tussen de 30 en 45 jaar die tijdelijk zijn ontspoord. Soms wordt het agressief en gewelddadig. Dit is geen klassieke politietaak, maar de hulpverlening en andere structuren zijn er niet om met dit fenomeen om te gaan. Gezien de toenemende complexiteit en onzekerheid zal dit fenomeen eerder toenemen dan afnemen (Falke, 2023). Wij zullen dit als gemeenschap met een nieuw sociaal contract en actie van mens tot mens moeten oplossen.

References

Falke, J. (2023). Op pad met de politie in Amsterdam-Zuidoost; 'Noem wat en ik heb het meegemaakt'. Vrij Nederland, 34-43.

Februari, M. (2023). Over de intelligentie van organismen; Welke kennis valt buiten ons blikveld? Vrij Nederland, 28-33.

Miguel Goede