30 mei 1969 – 30 mei 2025: de stilte die kabaal maakt

30 mei 1969 – 30 mei 2025: de stilte die kabaal maakt

31 mei 2025

De datum is voorbijgegaan in oorverdovende stilte. 30 mei. Slechts één enkele presentator benoemde het, en dat was het. Geen debat, geen herdenking, geen collectieve reflectie. En toch – of juist daardoor – maakt de stilte kabaal.

Op diezelfde dag publiceerde het CBS de cijfers van de Senso 2023. Cijfers die eigenlijk schreeuwen om aandacht:

31% van de bevolking leeft onder de armoedegrens.

In 2011 was dat nog zo’n 25%.

20% verdient minder dan het minimumloon.

80% moet rondkomen van minder dan NAf 3.000 per maand.

Dat is pijnlijk, zeker als je weet dat het objectieve bestaansminimum voor een eenoudergezin met twee kinderen in 2024 op NAf 2.477 ligt. En dat terwijl het minimumloon NAf 2.029,90 bedraagt – lager dus dan wat nodig is om menswaardig te leven.

Met andere woorden: wie werkt, is nog steeds arm. De middenklasse is weggevaagd.

1969 was meer dan een opstand

In 1969 ging het niet alleen om arbeidsverhoudingen. Het ging ook – vooral – om structurele maatschappelijke ongelijkheid. Ooit zei Stanley Brown me in een gesprek dat het minimumloon ná de opstand in één klap fors werd verhoogd. De revolte had direct effect.

En nu?

De situatie is precair, hoor je vaak. Maar ik voel dat anders. Het is niet gespannen. Het is gelaten. Mensen lijken zich erbij neer te leggen. Er is geen storm, geen opstand, geen woede. Er is een collectieve verlamming.

We leven in de illusie dat het economisch voor de wind gaat. Toerisme zorgt voor beweging, voor inkomsten, voor werk. Maar het is een monoeconomie. En achter dat opgepoetste beeld schuilt een andere realiteit: grootschalige corruptie, vooral in de bouwsector. Projecten die de toeristische groei moeten faciliteren, blijken vaak brandhaarden van belangenverstrengeling en financieel wanbeheer.

En dan is er de politiek.

De hoop ligt nu bij een nieuwe regering, bestaande uit ministers die de screening ‘doorkomen’. Maar wie screent eigenlijk? En wat wordt er precies gescreend? Integriteit? Of louter het vermogen om zich stil te houden?

De datum is voorbij. Maar de vragen blijven.

Wie herinnert zich nog waar het in 1969 echt om ging? En wie durft die strijd opnieuw aan te gaan, zonder stenen, maar met visie?

Miguel Goede