17 augustus 1795

17 augustus 1795

DRAFT 2.0

18 augustus 2022

Op deze datum legden Tula en zijn mensen het werk neer op plantage Knip. Ik vind het een belanden dag. Ik sta er altijd even bij stil op mijn eigen manier en onttrek mij van het gebeuren want ik krijg er geen energie van om verder te bouwen. Door omstandigheden moest ik vandaag toch een paar punten op een rij zetten.

De excuses van Nederland voor het slavernijverleden is helemaal aan Nederland, na eigen gewetensonderzoek. Daar heb ik weinig mee te maken, want je kunt geen excuses vragen, laat staan eisen.

Waarom zou Nederland excuses moeten aanbieden? Omdat zij deze (post) planagesamenleving hebben gecreëerd, die zich onder anderen kenmerkt door racisme en andere vormen ongelijkheid van macht. Een samenleving waarin ik als Andersen director kom binnenlopen met Nederlandse consultants, iedereen veronderstelt dat ik tassendrager ben. (Helaas kan ik dit verhaal niet meer delen met mijn broeder John Steijaert die is overleden dit jaar, maar Pim is er nog in Amsterdam.)

Op deze samenleving heeft Nederland steeds minder rechtstreekse invloed maar zijn het wij zelf die de plantage hebben geïnternaliseerd, gerepoduceerd en elkaar het leven zuur maken, vaak op heel wrede wijze.

Wij hebben ook ons eigen proces. Het proces van Nederland moeten vergeven voor wat is gedaan en deze samenleving die is gecreëerd. Dit is om ons te ontdoen van negatieve emoties en om verder te ontwikkelen.

Het verhaal van Tula is geïsoleerd. Het wordt tijd om het verhaal van Tula, Brion en Piar als één geheel te vertellen. Alle drie worden verboden door Otrobanda; twee zijn er geboren en Tula is daar op wrede wijze vermoord door de kolonisator. Otrobanda was toen de universiteit, het laboratorium van Latijns Amerika. Brion en Piar waren ook kinderen van de Franse revolutie en tegen de slavernij. Bolivar, Brion en Piar werden gesponsord door de zwarte president van Haiti, onder de voorwaarden dat ze ook de slaven in Latijns Amerika zouden bevrijden. Piar is tot de dood veroordeeld omdat hijBolivar daarmee confronteerde. Brion was voorzitter van de krijgsraad.

In onze kunst zijn er twee belangrijke uitingen. De compositie ”Tula warda.” Dat stuk is misschien veertig jaar oud maar wordt niet goed geïnterpreteerd. De auteur zegt: “Kijk, kijk hoe ironisch, onze strijd is niet langer tegen de onderdrukker we vechten tegen elkaar, ja we vechten tegen elkaar.” Hij vraagt aandacht voor ons eigen proces en niet het proces tussen Nederland en ons. Maar voor het eigen proces is er nagenoeg geen ruimte.

Tweede kunststuk is “De legende van Buchi Fiel.” In het gedicht wordt vertelt hoe een trotse slaaf werd gebroken door zijn vrouw te verkopen en hoe ze het eiland per schip verlaat. Het illustreert de wreedheid van het systeem.

Het emancipatieproces zou kunnen eindigen met onafhankelijkheid, maar wat Latijns Amerika ons laat zien is dat de koloniale elite werd vervangen door een lokale elite die alleen aan zichzelf dacht en ik vrees dat dit ook hier het geval zal zijn.

De laatste tijd wordt erg negatief gesproken voor de de Katholieke kerk. De kerk zou een instituut zijn die via geloof en andere zaken slaven mentaal tot slaaf zou hebben gemaakt. Ik verbaas mij er over. De kerk heeft naast het dopen ook gezorgd voor onderwijs, gezondheidszorg en sociale zorg. Bij mij weten begon dit proces bij Mgr. Niewindt die ook de emancipator werd genoemd. Niemand noemt nog het proefschrift van Goslinga. (Mijn vader was meer dan dertig jaar directeur van de naar hem genoemde school.) (Goslinga, 1956). De kerk speelde een belangrijke rol bij het oprichten van het vakbondswezen, politieke partijen en coöperaties. Maar heiligen waren ze niet.

Tot slot, wij kunnen wel steeds met de vinger naar Nederland wijzen, maar laten wij in de spiegel kijken en aan de slag gaan aan onze tekorten op het gebied van mensenrechten: werk, minimumloon, mensenhandel, posititutie, uitbuiting van vluchtelingen, (huiselijk) geweld, het ontzeggen van gelijke rechten van mensen met een andere voorkeur of geaardheid. Dan hebben wij ook moreel gezag om te spreken.

References

Goslinga, W. (1956). Emancipatie en emancipator. Retrieved from https://repository.ubn.ru.nl/bitstream/handle/2066/106984/mmubn000001_049691104.pdf

Miguel Goede