Wij zijn bruá – en dat is het probleem

Wij zijn bruá – en dat is het probleem

20 juni 2025

Ik probeer duidelijk te maken dat wij op Curaçao bruá zijn. Niet als compliment, maar als diagnose. Een toestand waarin niets écht georganiseerd is, waarin systemen bestaan op papier maar in de praktijk niet functioneren, waarin iedereen zijn eigen ding doet – ongecoördineerd, onsamenhangend, ongecontroleerd.

Sommigen zien het mogelijk nog niet. Begrijpelijk. Want als je midden in de warboel zit, lijkt het normaal. Maar dan lees ik een bericht als dit, over het Curaçaohuis in Nederland, en dan is het overduidelijk: dát is bruá. En dat is precies hoe het zo is gekomen (Antilliaans Dagblad, 2025).

Hoe dan?

Volgens het artikel heerst er onrust, verwarring en wantrouwen onder het personeel van het Curaçaohuis. Er zijn talloze klachten over het functioneren van de Gevolmachtigde Minister. Klachten over gebrek aan structuur, gebrek aan transparantie, en over hoe beslissingen genomen worden – of juist niet. En zelfs erger: ongewenst gedrag en niet transparant omgaan met publieke middelen.

Het klinkt bekend. Het klinkt als thuis. Want precies deze vorm van bestuurlijke onduidelijkheid, deze vermenging van persoonlijke invulling en publieke verantwoordelijkheid, zien we overal. In de zorg ― de aanschaf van nieuwe ambulances. In het onderwijs ― inschrijving van leerlingen voor vervolgonderwijs. Op overheidskantoren ― de situatie bij het landslaboratorium. Bruá is ons systeem geworden.

Maar hoe is dat zo gekomen?

Het is niet van de ene op de andere dag ontstaan. Er zijn verschillende momenten aan te wijzen:

• De uittocht van de Shell, waardoor veel structuren plots wegvielen.

• De overgang naar autonomie in 2010, die wel politieke maar geen bestuurlijke volwassenheid bracht.

• En ja, 2005. Het jaar waarin Curaçao moest nadenken over zelfstandigheid, maar daar inhoudelijk nauwelijks op voorbereid was.

Al die jaren hebben we pappen en nathouden verward met beleid voeren. Persoonlijke loyaliteiten vervangen er institutionele afspraken. Formele processen worden vervangen door telefoontjes, bypasses en halfbakken oplossingen.

Dit is niet houdbaar

Bruá is geen identiteit. Het is een probleem. En het wordt tijd dat we dat onder ogen zien. Want wat er nu gebeurt in Den Haag, in ons Curaçaohuis, is geen incident. Het is een spiegel. En wat we zien, is ongemakkelijk.

Als we dit blijven negeren, blijven we rondjes draaien. Dan zijn we over tien jaar nog steeds verbaasd dat instellingen instorten, dat mensen afhaken, dat er “chaos” heerst. Maar bruá is geen toeval. Bruá is een keuze – of op z’n minst het gevolg van jarenlang niets kiezen.

Tijd voor iets anders

Het wordt tijd om te kiezen voor systeem en structuur. Voor afspraken. Voor controlemechanismen die wél werken. Voor bestuurders die niet alleen positie willen, maar ook verantwoordelijkheid dragen. En voor burgers die durven eisen dat dingen goed geregeld worden – niet via vriendjes ― Family & Friends, maar via regels.

Bruá moet geen excuus meer zijn. En zeker geen gewoonte.

Miguel Goede