Papieren tijgers en machten zonder tanden

Papieren tijgers en machten zonder tanden

26 juli 2025

Stephen Walroud merkte terecht op — naar aanleiding van mijn eerdere schrijven over de Rekenkamer en de Raad van Advies — dat mijn typering van "tijgers zonder tanden" evengoed van toepassing is op andere instituties: de Ombudsman, de Sociaal-Economische Raad (SER), en zelfs het Openbaar Ministerie (OM). En hij heeft honderd procent gelijk.

Neem de Ombudsman. Notoir tandeloos. Niet vanwege de persoon die het ambt bekleedt — die verdient eerder medelijden dan kritiek — maar vanwege het gebrek aan middelen. Hij wordt letterlijk aan het lijntje gehouden, financieel beperkt tot het niveau van de kinderombudsman. Zo hol je instituties bewust uit.

De SER dan. Ik vraag me oprecht af of deze raad nog het geheel en de essentie van zijn opdracht overziet. Waar is de visie, waar is het scherpe advies dat politiek en beleid een spiegel voorhoudt?

Het OM voert vaak aan dat het ‘dichtgeslibd’ is. Maar dan nog: toen duidelijk werd dat er bij de Giro Bank iets grondig fout was gegaan, meldde het OM dat er geen strafrechtelijk onderzoek zou komen. Dat is niet alleen een gemiste kans, het is een klap in het gezicht van iedere burger die rechtvaardigheid verwacht.

Wat we hier zien is een systeem dat op papier prachtige checks and balances kent, maar in de praktijk functioneren deze instituten als papieren tijgers. Ze schoppen geen deuk in een pakje boter.

En zolang dat zo blijft, kunnen burgers geen vertrouwen hebben in de rechtstaat.

Miguel Goede