Is Curaçao te koop? Van patriottisme tot verraad

Is Curaçao te koop? Van patriottisme tot verraad

10 augustus 2025

In 1879 schreef Abraham Mendes Chumaceiro zijn korte maar krachtige protestschrift Is Curaçao te koop?. Hij reageerde op geruchten dat de Venezolaanse president Guzmán Blanco het eiland zou willen kopen. Chumaceiro, geboren en getogen op Curaçao en sterk verbonden met Nederland, vond zulke plannen ondenkbaar. Curaçao was, zo betoogde hij, een waardevolle kolonie met goede vooruitzichten. Hij waarschuwde voor destabilisatie door “woelige generaals” uit Venezuela en sloot af met een overtuigde bevestiging van loyaliteit aan het moederland. Voor hem was het simpel: Curaçao stond niet te koop.

Maar anderhalve eeuw later is dat patriottische vertrouwen vervaagd. In 2006 werd de filantroop en investeerder Jacob Gelt Dekker, inmiddels overleden, weggezet als persona non grata. Zijn misdaad? Tijdens een conferentie voor internationale investeerders vertelde hij openlijk hoe corruptie hier werkt, gebaseerd op eigen ervaringen. Hij sprak de waarheid, maar betaalde met zijn reputatie.

Rond 2010 ontstond een nieuwe vijand: de bende patria. Mensen die meewerkten aan de autonome status van Curaçao binnen het Koninkrijk werden beschuldigd het eiland te hebben “verkocht” aan Nederland, in ruil voor geld, met name de schuldsanering. Direct na 10-10-10 werd zelfs een lijst van honderd persona non grata gepubliceerd. Zij werden vervolgd, uit hun functies gezet en maatschappelijk uitgestoten.

Nu, vijftien jaar later, is de werkelijkheid wrang. Curaçao is het armste land binnen het Koninkrijk. De AOV bedraagt nog geen 900 gulden, terwijl in de andere landen en eilanden het dubbele wordt uitgekeerd. Wonen is voor veel inwoners onbetaalbaar geworden, voedselprijzen rijzen door inflatie en toerisme de pan uit, en zelfs de voedselbank dreigt te bezwijken.

En ironisch genoeg zijn het nu juist de partijen die destijds anderen uitmaakten voor bende patria die moeten erkennen dat het eiland wel degelijk is verkocht — niet door de beschuldigden van toen, maar door henzelf, de zelfverklaarde “patriotten”, om eigen hebzucht te bevredigen. Vandaag schreeuwen zij “crisis”, maar hun handen zitten vol met de inkt van de koopakte.

Het tragische is dat er geen eenvoudige weg terug is. Misschien is de vraag die Chumaceiro in 1879 nog kon beantwoorden met een trotse “nee” vandaag alleen maar pijnlijk stil. Want Curaçao is verkocht — en de kopers en verkopers wonen onder ons.

Miguel Goede

Bronnen

Antilliaans Dagblad. (2020, 2 oktober). Jacob Gelt Dekker is niet meer. Geraadpleegd op 9 augustus 2025, van https://antilliaansdagblad.com/nieuws-menu/20055-jacob-gelt-dekker-is-niet-meer

Casas, P. (2007, 30 mei). Kiest Jacob Dekker eieren voor zijn geld? Geraadpleegd op 9 augustus 2025, van https://www.casaspider.com/live/2007/05/kiest_jacob_dekker_eieren_voor.html

Antilliaans Dagblad. (2025, 7 augustus). Voedselbank snakt naar extra fondsen. Geraadpleegd op 9 augustus 2025, van https://antilliaansdagblad.com/nieuws-menu/curacao/31511-voedselbank-snakt-naar-extra-fondsen

Extra. (2025, 8 augustus). Kousa promé: Kòrsou ta den krísis di sivilisashon. Geraadpleegd op 9 augustus 2025, van https://extra.cw/kousa-prome-korsou-ta-den-krisis-di-sivilisashon/

Mendes Chumaceiro, A. (1879). Is Curaçao te koop? Amsterdam: Belinfante.