Feedback, zelfreiniging en de spiegel van de ander

Feedback, zelfreiniging en de spiegel van de ander

15 april 2025

De afgelopen dagen werd ik weer eens geconfronteerd met hoe slecht we omgaan met kritiek. Twee incidenten, los van elkaar, maar met eenzelfde patroon.

Eerst was daar Johan Derksen die Curaçao een “roversnest” noemde. Niet voor het eerst trouwens. Jaren geleden zei Frits Bolkestein iets soortgelijks. En ja, de verontwaardiging was groot. Terecht? Mis-schien. Maar mijn vrienden verwensten Derksen en vonden dat hij z’n mond moest houden. “Laat hij eerst naar zichzelf kijken,” werd er gezegd.

Maar toen ik wat langer met één van hen sprak, vertelde hij me over zijn eigen ervaringen: hoe er meerdere keren geprobeerd is hem om te kopen — door Nederlanders nota bene. En dat los van de cor-ruptie die ook gewoon in Nederland voorkomt. Toen werd het gesprek rustiger, eerlijker. En eigenlijk waren we het er snel over eens: er moet iets gebeuren. Maar niet alleen in reactie op kritiek van buiten, juist van binnenuit.

Het tweede incident: een Arubaanse pastor die zich op Facebook uitsprak over zijn behandeling door de immigratiedienst op Curaçao. Hij was woedend. In een talkshow hoorde ik vooral commentaar op zijn taalgebruik — hij zou het woord sanka (Papiaments voor achterwerk) niet mogen gebruiken, want hij heeft een voorbeeldfunctie. Over zijn klacht zelf? Geen woord.

Dat is precies het probleem. We gaan de inhoud niet aan. We focussen op vorm, op toon, op wie het zegt — niet op wat er gezegd wordt. Want stel je voor dat iemand van buiten ons een spiegel voor-houdt. Dat mag niet. Dat pikken we niet.

Maar hoe denken we dan ooit beter te worden? Zelfreiniging vereist zelfreflectie. Eerlijkheid. Niet alleen boos worden als iemand iets zegt wat ons niet zint, maar durven te luisteren. En ook: durven er-kennen dat veel van de kritiek die we krijgen, soms pijnlijk terecht is.

Zolang we daar niet toe in staat zijn, blijven we ronddraaien in de-zelfde cirkel. Verontwaardigd, gekwetst, maar nooit veranderd.

Miguel Goede