Een nieuwe wereldorde

Een nieuwe wereldorde

5 juni 2025

We leven in een tijd van grote veranderingen. Niet geleidelijk, maar fundamenteel. De wereldorde verschuift. De Verenigde Staten verliezen terrein, China wint invloed, en ondertussen groeien de schulden, polarisatie en spanningen binnen samenlevingen wereldwijd. Het klinkt zorgwekkend – en dat is het ook – maar het is niet nieuw.

Belegger en denker Ray Dalio verdiepte zich in 500 jaar wereldgeschiedenis en ontdekte een terugkerend patroon. Macht en welvaart bewegen in cycli. Eerst komt er een periode van groei door onderwijs, productiviteit en innovatie. Daarna volgt economische bloei, wereldwijde handel en militaire en monetaire dominantie. Maar uiteindelijk ontstaan er ongelijkheid, overmoed, schulden en interne spanningen. En dan begint de neergang.

Volgens Dalio zijn we vandaag de dag beland in een fase waarin drie grote krachten samenkomen:

• Een schuldencrisis, veroorzaakt door jarenlang goedkoop geld en massale geldcreatie.

• Interne ontwrichting, door groeiende ongelijkheid en botsende waardesystemen.

• Externe confrontatie, vooral tussen een opkomend China en een verzwakkend Westen.

Dalio’s analyse is geen doemdenken. Het is een uitnodiging om verder te kijken dan het hier en nu. Wie de lange lijnen van de geschiedenis begrijpt, ziet de patronen van opkomst en neergang – en kan zich voorbereiden op wat komt.

Voor leiders, beleidsmakers, ondernemers en bestuurders is dit het moment om systemisch te denken. De grootste fouten worden gemaakt als we aannemen dat de toekomst op het verleden blijft lijken. De grootste kansen liggen bij wie begrijpt waar we in de cyclus staan – en daar strategisch op weet te handelen.

De geschiedenis herhaalt zich niet letterlijk, maar ze rijmt wel. De vraag is: herkennen wij het ritme?

Miguel Goede

Bronnen:

Dalio, R. (2025, 5 juni). Een nieuwe wereldorde.

Harari, Y. N. (2018). 21 lessen voor de 21ste eeuw. Amsterdam: Thomas Rap.