The Corporation
The Corporation
DRAFT 1.0
24 april 2021
Het model van Easton volgen illustreert twee aspecten. Dat modellen helpen om bepaalde zaken te zien en om anderen te versluieren. Het geeft aan dat het model aangepast moet worden. De corporation moet nadrukkelijk als actor in beeld. Dat geldt ook voor boven nationale entiteiten als bijvoorbeel de Verenigde Naties. Daarover een andere keer.
Het gewicht van de natiestaat wordt relatief steeds minder ten opzichte van de corporation. Met name de wereldwijde opererende corporaties zijn nu oppermachtig en gebruiken deze macht om de politiek, overheid en het beleid naar hun hand te zetten. De macht van de kiezer neemt steeds verder af. Verkiezingen worden beïnvloed door corporations, maar het maakt niet uit wie regeert, want de corporation weet wel hoe regeringen kennis te laten nemen van de corporate agenda; al dan niet door het inzetten van lobbyisten. Velen geloven het niet of willen het niet geloven en wuiven het weg als linkse praat. Laat ik toch twee voorbeelden noemen. Het had niet veel gescheeld of kabinet Rutte had de dividendbelasting afschaft (Boersema, 2018). Sommigen beweren dat de wet is voorbereid op de hoofdkantoren van multinationals als Unilever en Shell. Een tweede voorbeeld is tegelijk een illustratie dat dit niets nieuw is. In feite maakte op Curaçao de Shell de dienst uit, tot het vertrek in 1985. Ook de PDVSA die de zaak overnam had behoorlijke politieke invloed.
De corporation heeft een waardevolle bijdrage geleverd aan de mensheid, maar het shareholder capitalism is een ontsporing en kijkt de eenzijdig naar het maken van winst. Steeds meer komt nu het concept van stakeholder capitalism opzetten. Het gaat daarbij om ook rekening te houden met andere belangen, onder anderen de werknemers en het klimaat.
In het artikel “Global Coup d’État; Mapping the Corporate Takeover of Global Governance” waarschuwen de auteurs voor de invulling van multi-stakeholder model. De essentie van hun kritiek is dat de macht komt te liggen bij corporations die nergens verantwoording hoeven af te leggen en die als het erop aankomt het accent blijven leggen op profit. Ze stellen dat deze overname stilletjes plaatsvindt. Het vond ook niet plaats van de ene op de andere dag. Ze noemen de privatiseringsgolf in de jaren tachtig, de opkomst van het concept social corporate responsibility en de opkomst van het World Economic Forum (WEF), als het platform van de machtigste corporations ter wereld, waar met politieke leiders en civil society wordt gepraat. WEF wordt gefinancierd door corporations die op grote schaal belasting ontwijken en dus de natiestaat verzwakken. De laatste zet van WEF was om zich op te dringen aan de Verenigde Naties en op die manier de ook de VN uitholt. De auteurs gaan in op COVAX (COVID-19 Vaccines Global Alliance) en illustreren daarmee hoe Big Pharma de leiding heeft overgenomen over de response op de gezondheidscrisis en de World Health Organization is vervallen tot een partner. Ze zien het als nog een bezwaar dat corporation hun invloed aanwenden om te er voor te zorgen dat er zo min mogelijk regels zijn of komen om hun te reguleren, dit terwijl ze een groot deel van de oorzaak zijn van de problemen als de pandemie, de toenemende ongelijkheid en de klimaatcrisis, om een par te noemen (Buxton & Fries, 2021).
Mijn punt is dat in ons denken over governance de corporation een prominente plaats moet innemen. De ironie is de pandemie ons heeft geleerd het oplossen van de crisis aangestuurd moet worden door de overheid, corporations zitten niet zo in elkaar om de crisis te kunnen oplossen.
References
Boersema, W. (2018, oktober 5). De afschaffing van de dividendbelasting lijkt van de baan, en dat is pijnlijk voor Rutte. Retrieved from www.trouw.nl: https://www.trouw.nl/nieuws/de-afschaffing-van-de-dividendbelasting-lijkt-van-de-baan-en-dat-is-pijnlijk-voor-rutte~bc2b26d2/?referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.com%2F
Buxton, N., & Fries, L. (2021, February 18). Global Coup d’État; Mapping the Corporate Takeover of Global Governance. GPEnewsdoc.com.
Dr. Miguel Goede