Ratio, rationalisatie, uitzenden en een Chichi
DRAFT 3.0
5 februari 2023
Wat is rationalisatie? de rationalisatie zelfst.naamw. (v.) Verbuigingen: rationalisaties 1) het rationaliseren 2) het construeren van een redelijke verklaring voor gedrag dat uit het onbewuste voortkomt 3) een zo efficiënt mogelijke organisatie van productie en distributie.
Het is zaterdag. Ik ben weer thuis na het genieten van de koffie samen met mijn wederhelft. Onze reflecties gingen alle kanten uit. Even bellen met dochter op pad in Aachen; een van mijn favoriete steden als één van de uitvinders van de bureaucratie. Even bellen met vrienden in Sint Maarten. Het is toeval dat de koninklijke delegatie vandaag vertrekt van uit Willemstad naar Sint Maarten, maar dat is geen onderwerp van gesprek met onze vrienden.
Wat mij bezighoudt is de historische overwinning van het baseball team van Curaçao in Venezuela, op Mexico, in onze eerste deelname in de Serie del Caribe. Het werd uitgezonden door Nos Pais Television, die de exclusieve rechten heeft voor ons eiland. Het werd van commentaar voorzien vanuit de studio―want reizen kost geld en Venezuela is niet erg veilig―door de heren Makaya en Zalm. Ze doen het in hun eigen stijl en ik heb er erg van genoten. Groot was mijn verbazing om te zien hoeveel mensen op sociale media hun presentatie afkraakten. Het zijn vast niet mensen die Makaya volgen want hij hanteert deze stijl al heel zijn lange loopbaan. En ook ik ken andere presentatoren van wie ik hun stijl niets vind, maar ik mee heb te leven, maar ze niet ga afmaken in de media. Van waar deze kritiek?
Ik keek naar de baseball wedstrijd, terwijl ik naar de streaming kijk, van mijn vriend Yves Cooper, van het hoogtepunt van het koninklijk bezoek op Brionplein. Van de twee television stations, die beiden de pretentie hebben de nationale zender te zijn, was er geen uitzending. Help mij begrijpen: Ons staatshoofd en de kroonprinses zijn op het eiland om kennis te maken, in het kader van haar toekomstige rol als staatshoofd. Deze zenders zenden van alles uit, van tumbafestival tot begrafenissen, maar iets van staatsbelang schitteren ze door afwezigheid, wat ik en iedereen ook mag vinden van demonarchie. Dat de regering die wettelijk over zendtijd bij deze zenders beschikt daar geen gebruik van maakt. Wat is de ratio? Het is een afgang. En ik heb het niet over alles wat verder niet goed ging tijdens het bezoek. Het is hetzelfde als de blamage van het ontwerpen van een nieuw embleem voor het land. Wij weten niet meer hoe het moet.
En dan hebben wij de hetze tegen de Chichi, die zwart zou zijn, maar toen Sandals een witte Delfts blauwe onthulde was dat ook niet goed. Het koninklijk gezelschap mag geen pop zwart schilderen, want dat is nu in het jaar van excuses en herstelbetalingen niet okay, omdat de Chichi zou verwijzen naar onze slachtofferrol in het slavernij verhaal. Dat is de associatie. Maar wat voor associatie kan ik hebben als de koning een hangslotje sluit rond een hart aan de voet van de Emmabrug―naast het plein waar onze slaven held Tula en zijn medestander, na verraad door zijn eigen mensen, zijn veroordeeld in 1795―en vervolgens de sleutel inslikt en zo voor eeuwig het hart van zijn wederhelft aan de ketting legd? Het is wel een erg ver gezochte rationalisering van door mijzelf, vind ik zelf.
Chichi is een succesvol commercieel concept, dat vele toeristen aan een souvenir helpt en veel lokale mensen insluit, inclusie, door ze in te huren als schilders van de Chichi. Ik weet er alles van want mijn zoon werkt daar, want elders vindt hij geen werk. Kritiek hoort bij kunst. En ook ik vind het geen charmant idee dat het koninklijk gezelschap een pop gaat beschilderen. Maar jaloezie en afgunst is wat anders. Afgunst is ons op het eiland niet vreemd. Zeker niet in de kunstwereld. Het is ook niet toevallig dat de oppositie tegen het schilderen van een Chichi door een prinses uit de kunstwereld komt. Met veel emoties sleept zij velen mee. Het doet mij denken aan die in 2013 vermoorde populist die ook in de onze onderbuik ging vroeten met alle gevolgen van dien. Afgunst is een emotie en het verhaal rond het zwart is de rationalisatie om de Chichi te cancellen. En zo weer eens iets te vernietigen, net als eens die druivengaard bij Hato.
Wat ik al eerder stelde emoties en impulsief handelen nemen steeds meer toe en in plaats van ratio toe te passen rationaliseren wij. En de crux zit hem dat rationalisatie in het onbewuste tot stand komt; de persoon heeft het in de regel niet eens in de gaten.
Miguel Goede