Progressie is een ideologie

Progressie is een ideologie

17 januari 2023

Een paar weken terug mailde Karel Frielink mij een link van een lezing over zijn favoriete filosoof Wittgenstein (denk ik) over progressie. Om een filosofisch verhaal te volgen moet men zich wel even concentreren, ook al lijkt 42 minuten niet lang.

Wat haal ik uit de lezing? Dat wij het woordje progressie of vooruitgang heel makkelijk in de mond nemen. Wij duiden daarmee meestal iets aan dat veranderd is. Alsof alle veranderingen progressie is (RoyIntPhilosophy, 2015). Bijvoorbeeld is het de vraag of smartphone zon progressie is. Maar laat ik het niet moeilijker maken dan het al is. Wij kunnen ons afvragen of alle nu te bouwen hotels en appartement aangeduid moeten worden met progressie. Ik vind Caracasbaai de status van natuur- en historisch park geven een enorme progressie. Een hotel bouwen op de schiereiland zou een enorme achteruitgang zijn.

Kortom, wij allen, met de regering en de politiek voorop, moeten ons echt afvragen wat progressie is, want om alles wat bijgebouwd wordt en om alle nieuwe technologie progressie te noemen is levensgevaarlijk. Een laatste voorbeeld. Ik las laatst dat wetenschappers trachten dat uitgestorven of ingevroren―of moet ik zeggen ontdooide―bacteriën (en/of virussen) weer tot leven te brengen (Bacteriën uit mammoetpoep tot leven gewekt in Nederlands laboratorium, 2022). Is dat progressie? Het doet mij ineens denken aan een paper dat ik schreef over de wijsheid economie of samenleving in plaats van de kenniseconomie (Goede, 2011).

Miguel Goede