Ik vertrek
DRAFT 4.0
30 december 2023
Nee, ik ben nog niet zo ver. “Ik vertrek" is een serie reportages waarin Nederlanders, die hun geluk in het buitenland gaan beproeven, gevolgd worden. We zien de voorbereidingen in Nederland, het emotionele afscheid van familie en vrienden en de eerste stappen in het land van bestemming. Jaren geleden was ik een dag op Bonaire, nog voor 2010 toen het eiland een bijzondere gemeente werd, voor een opdracht. We lunchten in een restaurant en naast ons kwamen drie of vier Nederlanders zitten. Uit hun gesprek ving ik op dat ze Nederland hadden verlaten en nu in boten woonden, omdat ze niet meer tegen het geregel konden; maanden van tevoren een afspraak maken om vrienden te ontmoeten. Migratie is dus een verhaal van push en pull. Nederland stootte hen af, en Bonaire lokte hen aan.
Wij zitten met onze eigen emigratie en immigratie. Steeds meer mensen worden van het eiland geduwd omdat ze het niet meer bolwerken, of ze zien geen perspectief voor de kinderen. Of ze maken zich zorgen over de zorg op hun oude dag. Migratie is dus slechts issue dat een belangrijke rol speelde tijdens de campagne voor de verkiezingen van de Tweede Kamer van november 2023. Sommigen stellen dat het opvangen van vluchtelingen uit Oekraïne de spreekwoordelijke druppel was die de emmer deed overlopen, want Nederland was al jaren “vol”. Door de start van de oorlog in Oekraïne op 24 februari 2022 verlieten ruim 6 miljoen mensen het land. Dat kon ons misschien zijn ontgaan, maar de 7,7 miljoen Venezolanen die hun land hebben verlaten, merken wij wel, maar over de paar duizend immigranten moeten wij niet mopperen, want het had veel erger kunnen zijn. Iedere verdronken vluchteling is er een teveel, maar ook dat getal is God zij dank bij ons laag.
Dat is anders op de zee tussen Afrika en Europa, in de Middellandse Zee vergt haar tol. Ook de woestijn kent slachtoffers. Maar ook dat staat ver van ons af. Net als de duizenden die te voet vertrekken uit Zuid-Amerikaanse landen, zo ver zuidelijk als Ecuador, om via Colombia, Panama, Mexico en andere landen de Verenigde Staten binnen te lopen. Het moge duidelijk zijn dat velen moeten afzien en velen het leven erbij laten. Migratie is een van de grootste uitdagingen van de mensheid heden ten dage. Sinds 2012 zijn wereldwijd elk jaar meer mensen hun huis ontvlucht om te ontkomen aan oorlog, vervolging en ander geweld. Inmiddels zijn er 100 miljoen ontheemden. Nooit eerder was dat aantal zo hoog, meldt de VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR in een rapportage. In veruit de meeste gevallen gaat het om mensen die binnen de eigen landsgrenzen een veilig heenkomen hebben gezocht. Steeds vaker gaat het ook om economische vluchtelingen, mensen die in eigen land geen perspectief meer hebben. Dan zijn landen als de Verenigde Staten, maar ook Europa, het beloofde land dat lokt. Jaren geleden hoorde ik de ex-minister van ontwikkelingssamenwerking, Jan Pronk, in de aula van de universiteit dit probleem aankaarten, en hij zei dat met ontwikkelingssamenwerking er perspectief gecreëerd moet worden voor mensen in het land van herkomst, anders komen ze het in het Westen halen. Migratie is dus het gevolg van ongelijkheid en exclusie. Hij heeft gelijk; het is gewoon gezond verstand. Maar het is niet zo eenvoudig, want het ontvangende land moet kunnen samenwerken en ontvangen op basis van een visie, en dat is bij ons niet het geval. Wij zijn slechte recipiënten. Recent werd gemeld dat wij miljoenen aan EU-gelden laten liggen omdat wij geen projectdossiers kunnen schrijven.[1]
De cijfers van de census zijn nog niet gepubliceerd, maar iedereen weet dat wij minder inwoners kennen en meer illegalen. Dit jaar (2023) is onder leiding van de SER weer gefilosofeerd over een migratiebeleid, maar ook hier zal het bij blijven; geen actie, op naar de volgende conferentie. Dus het migratievraagstuk is geen ver-van-mijn-bedshow maar heel erg dicht bij huis.
Miguel Goede
[1] https://dossierkoninkrijksrelaties.nl/2023/12/18/eu-fondsen-te-over-voor-cariben-maar-drempel-is-hoog/?fbclid=IwAR0FNJPHdXyqAPXC8-Fpstd5ZJqguo9xfS817elajBLjHGeWw0Fq3llQ910
Comments