COVID-19, Thomas Kuhn en paradigm shift
DRAFT 1.0
25 juli 2021
Hoe kan het dat de ene epidemioloog zegt dat om de pandemie te bedwingen wij richting een lockdown moeten, en de ander roept dat wij alles gewoon door moeten laten gaan en dat er wel kudde-immuniteit zal ontstaan? Zeg maar de benadering van de WHO tegenover de oorspronkelijke benadering van Zweden, Engeland en Nederland? (Holligan, Coronavirus: Why Dutch lockdown may be a high-risk strategy). De ironie is dat dit normaal is, maar zelf niet goed opgeleide academici begrijpen dat niet. Het is de paradigma-strijd binnen de wetenschap.
Wat betreft het ontwikkelen van vaccins lijkt zich een paradigmaverschuiving te hebben voor gedaan. Er lijkt een consensus te zijn ontstaan dan van de negen methoden om een vaccin te ontwikkelen, de RNA methode de beste is (Nelissen, 2020).
Stephen Covey published in 1989 zijn bestseller “The 7 Habits of Highly Effective People” (Nelissen, 2020). Daarin heeft hij het over een paradigmashift. Sinds toen sprak iedereen van een paradismshipt. Javier Hernandez die CEO was van de raffinaderij sprak steeds van, cassettebandje verwisselen. Tegenwoordig heeft iedereen het over mindset. Ik pubiceerde al 2014 “Mindset 3.0: Verander je mindset en verander je toekomst”.
Maar paradigma komt uit de wetenschapsfilosofie en –sociologie. Tot en met de jaren tachtig maakte dit standaard deel uit het curriculum van universiteiten. Tegenwoordig weten veel mensen niet hoe wetenschap te werk gaat en dat is goed te merken in de discussies over de wetenschap met betrekking tot de pandemie en het vaccin.
Paradigma is van afkomstig van de Amerikaanse natuurkundige, Thomas Kuhn (1922 – 1996). Hij is primair bekend door zijn boek “The Structure of Scientific Revolutions” uit 1962, waarin hij het idee naar voren brengt dat wetenschap niet geleidelijk evolueert maar door paradigmawisselingen sprongsgewijs verandert (Kuhn, 2013).
Een paradigmaverschuiving (-shift of revolutie in de wetenschap), is volgens Kuhn een ontwikkeling in de wetenschap die leidt tot een radicale ander beeld van de werkelijkheid. Vaak ontstaat bij zo'n ontwikkeling een grote tegenstelling tussen de voor- en tegenstanders van het nieuwe paradigma. Een doorbraak naar het nieuwe paradigma wordt doorgaans afgedwongen doordat bepaalde nieuwe wetenschappelijke inzichten steeds opnieuw en door steeds meer wetenschappers proefondervindelijk, empirisch, worden gestaafd. De nieuwe empirische kennis kan niet langer vanuit het oude paradigma worden verklaard en lijkt vaak zelfs in volledige tegenspraak te zijn. Meestal blijkt pas achteraf.
In periode van normale wetenschap is het paradigma onweersproken. Wetenschappers kunnen hier en daar via empirisch onderzoek stuiten onderzoekers op anomalie. Deze worden metaforisch in de koelkast gezet. Als de anomalie zich opstapelen wordt het heersende paradigma uitgedaagd en kan er een doorbraak van een nieuw paradigma volgen, waarna er weer een periode van normale wetenschap volgt.
In de sociale wetenschap is en niet een paradigma maar is er sprake van multiparadigmata. Meerdere verklaren bestaat naast elkaar, botsen met elkaar en worden uitgedaagd.
Wat is mijn punt? Het is inherent aan wetenschap dat theorieën met elkaar in “strijd” zijn. Het is geen strijd om het ego, maar op zoek naar de waarheid. Het is een strijd die alleen maar winnaars oplevert. De opgeleide wetenschapper raakt hier niet van in de war. Vroeger werd de strijd binnen de wetenschap gevoerd maar tegenwoordig gebeurt dat in de media.
Sommige stellen dat de Nederlandse natuurkundige Hendrik Kramers was eerder dan Kuhn deze theorie had.
References
Covey, S. R. (1989). The 7 Habits of Highly Effective People. Free Press.
Holligan, A. (Coronavirus: Why Dutch lockdown may be a high-risk strategy, April 5). Coronavirus: Why Dutch lockdown may be a high-risk strategy. Opgehaald van www.bbc.com: https://www.bbc.com/news/world-europe-52135814
Kuhn, T. (2013). De structuur van wetenschappelijke revoluties,. Amsterdam: Boom uitgever.
Nelissen, E. (2020, juli 9). Deze soorten vaccins worden ontwikkeld in de strijd tegen COVID-19. Opgehaald van nieuws.kuleuven.be: https://nieuws.kuleuven.be/nl/2020/deze-soorten-vaccins-worden-ontwikkeld-tegen-covid-19?fbclid=IwAR1xCQDc7FXNkVnS5AxzWqs0XhatB7ubtxGHNIYVZWpd-o83FBhz-u0RoMk
コメント