Winst is TW = TO - TK, sluiting van bedrijven en protesten in Suriname

Winst is TW = TO – TK, sluiting van bedrijven en protesten in Suriname

DRAFT 3.0

21 februari 2023

Afgelopen week hoorde ik voor het eerst Statenlid Steven Croes openlijk in de media bijna wanhopig verwijzen naar de sociaal economische situatie op het eiland. Hij verwees in het bijzonder naar sluiting van de deuren van bedrijven en dus baanverlies. Het gaat om toonaangevende bedrijven waarvan sommigen heel lang hebben bestaan. Hij voerde ook aan dat veel huishoudingen niet meer uitkomen. Hij slaakt uit: “Kiko ta pasando, Nicole?” En gaat door met de vraag: Wat doet de regering en waar blijven de initiatieven om nieuwe sectoren te stimuleren? Enkele dagen eerder, zei de minister president Gilmar Pisas in de Staten, tijdens het debat over de pogingen om de raffinaderij te herstarten, dat er geen middenklasse meer was en dat dit een probleem is. Neem daarbij in overweging dat in 2019, volgens het CBS, bijna 50% van de werkenden minder dan 2000 gulden verdienden, en dat het bestaansminimum ongeveer dat bedraagt is (zie figuur). Na 2019 is de situatie alleen maar verergerd, onder anderen door de pandemie en de oorlog in de Oekraïne. Wat af te dingen is dat er op het eiland een groot grijs- en zwart circuit is. In 2019 werd deze sector geschat op 30% van het BBP.

Figuur 2: Inkomens Curaçao volgens CBS in 2019

Dit brengt ons weer op het begrip winst. Het is duidelijk dat steeds meer bedrijven het moeilijk hebben en niet redden c.q. verlies lijden. Na een tijdje proberen de zaak open te houden, in afwachting van betere tijden houdt het gewoon op. Voor veel mensen betekent dat verlies van hun baan en dus inkomen, neem mee de aanhoudende inflatie en men ziet wat Croes stelt, armoede. Voor steeds meer mensen is vertrekken een optie, maar is het de vraag of men het bijvoorbeeld in wel Nederland redt.

Het is niet alleen maar hier ook in bijvoorbeeld Suriname is een dergelijk proces gaande en heeft het geleid tot uit de hand gelopen protesten. Hier zullen velen het daar niet hebben zien aankomen, want er is een perceptie dat Suriname een rijk olieland is geworden. (Vorig jaar was ook een dergelijk fenomeen op Sri Lanka.) Maar wat ik steeds heb gesteld, je kunt hebben wat wil, maar zonder good governance leidt het onherroepelijk tot ellende. En helaas zitten wij hier ook op die ramkoers.

In deze context moest ik weer denken aan mijn collega die op de radio vertelde dat zijn docent economie had uitgelegd dat het doel van een bedrijf is, winstmaximalisatie. Met deze formule weten wij dus in grote lijnen wat winst is maar wat is een minimale-, een redelijke-, een noodzakelijk- of een maximale winst? Dus er is meer dan maximale winst. Mijn collega stelt dat tijden zijn veranderd en dat er nu op meer zaken gelden dan winstmaximalisatie. Ik had er geen zijn in dus vroeg ik aan de niet zo slimme ChatGTP en die kwam met het volgende: Wat is het doel van een bedrijf?

Het doel van een bedrijf kan variëren afhankelijk van de individuele waarden en doelen van de oprichters van het bedrijf, maar over het algemeen is het primaire doel van een bedrijf het creëren van waarde voor zijn klanten en belanghebbenden.

Met andere woorden, een bedrijf bestaat om goederen of diensten te leveren die voldoen aan de behoeften en wensen van zijn klanten, terwijl het ook winst genereert voor de eigenaars en banen en economische groei voor de gemeenschap creëert. Bedrijven kunnen ook bredere doelen hebben met betrekking tot sociale verantwoordelijkheid, ecologische duurzaamheid of andere ethische kwesties.

Uiteindelijk is het doel van een bedrijf om de behoeften en belangen van al zijn belanghebbenden, inclusief klanten, werknemers, aandeelhouders, leveranciers en de bredere gemeenschap, in evenwicht te brengen en tegelijkertijd duurzame waarde te creëren op de lange termijn.

Miguel Goede