Flexibilisering van de arbeidsmarkt op Curaçao
DRAFT 1.0
31 augustus 2021
Flexibilisering van de arbeidsmarkt roepen wij al jaren. Wanneer het precies is begonnen weet ik niet meer. Ik denk in de jaren tachtig als onderdeel van het Washington consensus. Toen Eugene Rhuggenaath gedeputeerde was is er een papieren tijger geschreven (2007 tot augustus 2009). Daarna heeft hij het onderwerp nooit meer echt aangepakt, niet toen hij minister van Economische Ontwikkeling was en ook niet toen hij van 2017 tot en met 2021 minister president was. Daarom staat flexibilisering nu het landspakket (Caribisch Orgaan voor Hervorming en Ontwikkeling, 2021).
Ergens tussendoor is de term flexecurty gedropt. Het is een samentrekking van flexibiliteit en zekerheid. Het is een verzorgingsstaatmodel met een pro actief arbeidsmarktbeleid. De term werd voor het eerst bedacht door Denemarken in de jaren negentig. De term verwijst naar de combinatie van arbeidsmarktflexibiliteit in een dynamische economie en zekerheid voor werknemers. De regering van Denemarken beschouwt flexizekerheid als een “gouden driehoek” met een driezijdige mix van flexibiliteit op de arbeidsmarkt gecombineerd met sociale zekerheid en een actief arbeidsmarktbeleid met rechten en plichten voor de werklozen.
Het onderwerp blijft op Curaçao steeds liggen. Waarom? Is het onwil? Misschien, maar misschien is flexibilisering in een kleine economie ook iets anders. Vaak denkt men aan de “lagere” banen, maar juist daar lijkt het wisselen van baan geen probleem, zie bijvoorbeeld de horeca of bouw. Het probleem zit meer in de banen met een hoger inkomen. Lateraal schuiven is daar moeilijk, want er zijn nu eenmaal niet veel van dit soort banen en weinig internationale mobiliteit.
Wat is de oplossing? Een paar suggesties:
• Investeren in het onderwijs zodat mensen mobieler worden en makkelijker buiten Curaçao aan de slag kunnen.
• Inkomensreductie bij de topfuncties: er is een grote welvaartskloof op Curaçao tussen topfuncties enerzijds en het modale inkomen (Gradus R. , 2021). Wellicht moet het inkomen van topfuncties gemaximeerd worden (Rhuggenaath norm) en moet er een maximum bestaan van het aantal commissariaten dat aangehouden mag worden.
• Er moet transparantie over salarissen van topfuncties in jaarverslagen zijn.
• De jaarverslagen van overheidsinstanties moeten tijdig binnen de wettelijke termijn worden gepubliceerd.
• Tone at the top:
o maximering het aantal dienstjaren in bepaalde topfuncties?
o Voorbeeldfunctie: juiste cultuur meenemen waarbij als het eiland in een recessie is, topmensen afzien van bijvoorbeeld bonussen of andere incentives
o Dienstreizen zo veel mogelijk beperken en gebruik maken van internet meetings
• Open sollicitatie processen bij vacatures (bijvoorbeeld RvC CBCS zou een openbaar process moeten zijn waar mensen zich voor kunnen aanmelden)
• Demotie en lifelong learning: om te voorkomen dat mensen in topfuncties te lang een functie bezet houden, maak het mogelijk om later tijdens de carrière een demotie of carrière switch binnen de organisatie te maken naar een functie van lager niveau. Functies waarbij mentoring, kennisoverdracht of training een centrale rol spelen, zijn uitermate geschikt voor oudere werknemers met meer werk- en levenservaring en erg waardevol voor de organisatie.
Wat betreft de andere functies. De crisis heeft de overheid gedwongen tot allerlei ad hoc sociale voorzieningen. Het is allemaal erg gefragmenteerd. Er zijn zeker goede elementen te bespeuren, onder anderen de digitalisering en “iets” van Universal Basic Income. Het moet mogelijk zijn om dit te bestuderen en nader uit te werken.
Misschien dat langs deze lijn de flexibilisering van de arbeidsmarkt echt kan worden ingevuld.
References
Caribisch Orgaan voor Hervorming en Ontwikkeling. (2021). Landspakket Curacao; Uitvoeringsagenda 1 februari - 1 april.
Gradus, R. (2021). De financieel-economische situatie van Curaçao voor en na de coronacrisis en het financieel toezicht. Willemstad: College Financieel Toezicht Curacao.
Servaas Houben AAG, FIA, CFA, FRM
Dr. Miguel Goede
Comments