Er was een Surinamer, een Nederlander, een Portugees, een Libanees en een Curaçaoenaar
DRAFT 1.0
21 september 2021
Wij kennen allemaal wel dit soort grapjes; Een Nederlander, een Belg en een Duitser. Volgens mij is de bedoeling van dit soort grappen om verschil tussen groepen te maken. De ene groep moet goed zijn en de andere groep minder zijn. Het is stereotypering en zelfs discriminatie. Maar iedereen moet lachen, want het is een grap en je hebt toch wel humor?
Hier hebben wij niet veel van dergelijke moppen meer maar op een andere manier zijn er wel stereotyperingen. Ik ken ze niet allemaal even goed. En in de loop van de tijd worden ze bijgesteld, wanneer de groep meer is geassimileerd. Hier een paar voorbeelden. De lijst is lang niet volledig.
De Colombiaan werd lange tijd in verband drugs en liquidaties. De vrouw is zeer beheerd, ook door de Nederlandse man. De Domincaan(se) wordt in verband gebracht met de snèk. Ze praten je naar de mond, maar het zijn harde werkers. Deze groep is nu goed geassimileerd en de positie is min of meer ingenomen door de de Venezolana, met het trago-meisje als boegbeeld.
De Haïtiaan is steeds meer opgenomen maar heeft het stigma dat hij niet fris ruikt. Dit komt omdat de Haïtiaan het harde werk verricht waarbij men transpireert. De Jamaicaan draagt het stigma van verharde crimineel.
De Chinees die neemt de economie over, met name supermarkets, restaurants en snèks. Ze doen alles zelf en nemen geen Curaçaoënaars in dienst. Een Nederlander is een makamba. De bot en zuinig, maar die heeft het geld en de kennis. Als ze geen vakantiegangers zijn, zijn het penshonado of hebben ze de beter baantjes of zijn het stagiairs. De Portugees, veelal uit Madeira, heeft zich opgewerkt als arbeider van de raffinaderij, ijscoman, tuinier, tuinman, tot hoogopgeleide professionals (do Rego, 2012). Deze strategie wordt nog steed toegepast door Haïtianen en Portugezen. Onze huidige tuinman komt Portugal. De Libanees zijn succesvolle zakenmensen.
De Surinamer, de mati, is een onbetrouwbaar figuur die de Curaçaoenaar een hak zal zetten om een baan te bemachtigen of om er op de één of andere manier er zelf beter van te worden. Mij is vertelt dat dat komt omdat deze groep in het middenmanagement van de raffinaderij zat en het de YdK onder hem erg moeilijk maakte (van Kanten, 1995). De mati is geen huisvriend. Om hier onderuit te komen zal de Surinamer alles doen om zijn komaf te verlogenen. Zo wil niemand weten dat vele winnaars van het tumba-festival Surinamers zijn. Veel mensen in topfuncties hebben een Surinaamse moeder of vader, maar zullen het nooit vertellen. De Surinamer is de meest gediscrimineerde groep op het eiland.
En hoe werkt het? Toen op 5 mei 2013 een lid van het parlement werd vermoord op het strand, werd hardop gespeculeerd dat het wel een Colombiaan of Jamaicaan moest zijn, want een Curaçaoenaar doet zoiets niet. Later blijk echt YdK te zijn; Venezolanen hadden het voor werk gedaan, maar weigerden te schieten (Leeflang, 2021).
Het is echter niets vreemds. Wij zijn niet slechter maar ook niet beter dan welk ander volk, Xenofobie bestaat overal. Wij moeten het niet ontkennen.
References
do Rego, C. (2012). The Portuguese immigrant in Curacao; immigration, participation and integration in the 20th century. SWP.
Leeflang, O. (2021). Verkiezingen: Keiharde marketing; Een beeld van een gegijzelde democratie op Curacao. Amsterdam: Caribpublishing / B.V. Uitgeverij SWP Amsterdam.
van Kanten, F. (1995). Frank van Kanten op de Antillen. OSO, 200-203. Retrieved from https://www.dbnl.org/tekst/_oso001199501_01/_oso001199501_01_0025.php
Dr. Miguel Goede
Comments