Aantekeningen over enkele begrippen

Aantekeningen over enkele begrippen

DRAFT 1.0

13 april 2021

Het gaat hier om vier begrippen: het sociaal contract; het algemeen belang; het collectief bewustzijn; de rechtsstaat.

Het sociaal contract is de filosofie dat de legitimiteit van het gezag van de staat over het individu voortkomt uit een contract dat tussen beiden is afgesloten. Veelal is dit impliciet en wordt dit hypothetische contract in het verleden geplaatst.

Het algemeen belang (Latijn: bonum commune) is datgene dat voor het welzijn van het volk in zijn geheel nuttig, gewenst of nodig is. Het omgekeerde is het individueel belang.

Het collectieve bewustzijn is volgens de Franse socioloog Durkheim het geheel van opvattingen en sentimenten die gemeenschappelijk zijn voor een gemiddelde burger van dezelfde samenleving. Het was voor hem een belangrijke voorwaarde voor onderlinge solidariteit waarmee sociale cohesie bereikt kon worden.

Een rechtsstaat is een staat waarin vrijheid, rechtszekerheid en rechtsgelijkheid voor de burger heel belangrijk zijn. Bovendien geniet de burger bescherming van zijn rechten en vrijheden, tegen medeburgers én tegen de overheid.

Volgens mij is het zo. Vanuit een collectief bewustzijn dat ontstaat en groeit tekent een groep mensen een sociaal contract om hun algemeen belang te dienen en dit wordt vastgelegd in een rechtsstaat.

Dr. Miguel Goede